ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ
ΕΚΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Αριθμός Απόφασης: 44/2023
ΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ
Αποτελούμενο από τη Δόκιμη Ειρηνοδίκη Χαλανδρίου Ασπασία Μωυσή και τη Γραμματέα Ελένη Νικολοπούλου.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 14-12-2022, για να δικάσει την υπόθεση:
ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ: 1. ………………. του ………….., κατοίκου ………… Αττικής (οδός ……………., αρ…………), με ΑΦΜ …………. και 2. ………….. του …………….., κατοίκου …………….. Αττικής (οδός ………….., άρ……..), με ΑΦΜ ……………., οι οποίοι παραστάθηκαν δια της πληρεξουσίας δικηγόρου τους Φιλίππας Χρυσομαλλίδη (ΔΣ Αθηνών) (αρ. γραμμ: ………….).
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, η πληρεξούσια δικηγόρος των αιτούντων, αφού ανέπτυξε και προφορικά τους ισχυρισμούς της, ζήτησε να γίνουν δεκτά τα αναφερόμενα στα πρακτικά και στις νόμιμα κατατεθείσες προτάσεις της.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σύμφωνα με το άρθρο 1902 παρ. 1 ΑΚ, όσο ο κληρονόμος έχει το δικαίωμα να αποποιηθεί την κληρονομιά, μπορεί να δηλώσει ότι την αποδέχεται με το ευεργέτημα της απογραφής. Η δήλωση γίνεται στον γραμματέα του δικαστηρίου ης κληρονομιάς. Σύμφωνα με το άρθρο 838 ΚΠολΔ ο ειρηνοδίκης, με αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον ή και αυτεπαγγέλτως, μπορεί να διατάξει να γίνει απογραφή των πραγμάτων για να αποτραπεί κίνδυνος. Αρμόδιος είναι ο ειρηνοδίκης της περιφέρειας που βρίσκονται τα πράγματα. Η απογραφή γίνεται από συμβολαιογράφο ο οποίος ορίζεται με την απόφαση που τη διατάζει. Αν κωλύεται ο συμβολαιογράφος, την απογραφή ενεργεί νόμιμος αναπληρωτής του. Σε περίπτωση κληρονομιάς, όταν πρόκειται να απογραφούν πράγματα ευρισκόμενα σε περισσότερες περιφέρειες, ο Συμβολαιογράφος μπορεί να ζητήσει τη μεταφορά των κινητών και την εκτίμηση των ακινήτων από του πραγματογνώμονες, για να περιληφθούν και τα στοιχεία αυτά στην ίδια απογραφή, ένεκα της ενότητας της απογραφικής διαδικασίας και προς οικονομία χρόνου και δαπάνης και προκειμένου να μην προστίθεται στον εξ απογραφή κληρονόμο μεγαλύτερο βάρος από αυτό που ήδη έχει αποκτήσει από την επιβαλλόμενη από το νόμο υποχρέωσή του για απογραφή. Σε τέτοια περίπτωση (κληρονομιαίων πραγμάτων σε περισσότερες περιφέρειες), μπορεί να διατάξει την απογραφή ο Ειρηνοδίκης της περιφέρειας που βρίσκεται ένα από τα πράγματα (βλπ. ΕιρΧαλ. 670/2008 Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών Δ.Σ.Α. ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ , ΕιρΧαλ 892/2005 Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών Δ.Σ.Α. «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ» , ΕιρΛαμ 326/2018 Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών Δ.Σ.Α. «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»). Ο ειρηνοδίκης που διατάζει την απογραφή ορίζει και δύο πραγματογνώμονες για να εκτιμήσουν τα αντικείμενα τα οποία θα απογραφούν. Αν οι διάδικοι που είναι παρόντες στη συζήτηση υποδείξουν από κοινού συμβολαιογράφο και πραγματογνώμονες, ο ειρηνοδίκης ορίζει αυτούς που υποδείχθηκαν, εκτός αν συντρέχουν σοβαροί λόγοι να μην οριστούν αυτοί. Περαιτέρω, η απογραφή πραγμάτων, η οποία αποβλέπει στην επακριβή βεβαίωση της υπάρξεως ή της καταστάσεως των απογραφόμενων πραγμάτων με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι δυνατή η αμφισβήτηση της υπάρξεως ή η απόκρυψής τους , διακρίνεται σε δικαστική και εξώδικη. Η δικαστική απογραφή είτε επιβάλλεται ευθέως εκ του νόμου, είτε διατάσσεται προς αποτροπή κινδύνου. Όταν η απογραφή επιτάσσεται από διάταξη του ουσιαστικού δικαίου, δεν είναι απαραίτητη η συνδρομή του όρου της αποτροπής κινδύνου για την ενέργειά της. Η απογραφή της κληρονομιάς η οποία επιβάλλεται ρητά από το νόμο (άρθρο 1903 ΑΚ) στον κληρονόμο ο οποίος αποδέχθηκε με το ευεργέτημα της απογραφής, είναι δικαστική απογραφή φέρει δε τον χαρακτήρα ρυθμιστικού μέτρου το οποίο λαμβάνεται κατά τις διατάξεις της εκούσιας δικαιοδοσίας και κατά το άρθρο 838 ΚΠολΔ, χωρίς να απαιτείται η συνδρομή του όρου της αποτροπής κινδύνου (βλ .Κ. Μπέη: Αι διαδικασίαι ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου τ. 11 σελ. 385, Ν. Παπαντωνίου: Κληρον. Δίκαιο, εκδ. 1985 σελ. 81, Β. Μπρακατσούλα: Η εκούσια δικαιοδοσία, εκδ. 1986, σελ. 271). Η απογραφή αυτή πρέπει να γίνει και να ολοκληρωθεί μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τεσσάρων μηνών από την με το ευεργέτημα της απογραφής δήλωση της επαχθείσας κληρονομίας ή προκειμένου περί ανηλίκων και λοιπών προσώπων ανικάνων ή περιορισμένα ικανών για δικαιοπραξία μέσα σε ένα έτος από τότε που τα πρόσωπα αυτά έγιναν απεριόριστα ικανά (βλ. τα άρθρα 739 και 838 ΚΠολΔ, 1527, 1903 και 1912 ΑΚ, καθώς και Βασίλη Αντ. Βαθρακοκοίλη ό.π., τόμος Δ’ υπό το άρθρο 838, αριθμ. 5 και 9 σελ. 643, τόμος Η’ συμπληρωματικός τόμος, υπό το αυτό άρθρο, αριθ. 4, σελ. 864, αλλά και ΠολΠρΘες 6390/1993 Αρμ. 1993, 626, ΜΠΑ 3843/2002 ΝοΒ 2003, 277 ΕιρΡοδ 12/2005 ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΕιρΚυπαρ 41/1998 ΑρχΝομ 1999, 238). Η προθεσμία για τη διενέργεια της απογραφής αναστέλλεται, κατά τη ορθότερη άποψη, για όσους λόγους και η παραγραφή (βλ. άρθρο 255επ. ΑΚ), και τούτο διότι η φύση της προθεσμίας, το σταθερό σημείο έναρξής της (η δήλωση προς τον Γραμματέα του Δικαστηρίου) και ο σκοπός που επιδιώκει, δεν καθιστούν ασυμβίβαστη την εφαρμογή των διατάξεων της παράτασης και αναστολής της παραγραφής και ειδικότερα αυτής του άρθρου 279 ΑΚ (βλ. ΕιρΠειρ 72/2010). Έτσι, γίνεται δεκτό ότι συνιστά λόγο ανωτέρας βίας που αναστέλλει τη συμπλήρωση της προαναφερόμενης προθεσμίας προς απογραφή, ο χρόνος που μεσολαβεί από τότε που ο αποδεχόμενος την επαχθείσα σε αυτόν κληρονομιά με το ευεργέτημα της απογραφής, υπέβαλε στο Δικαστήριο σχετική αίτηση, προκειμένου να διαταχθεί η κατά τα ανωτέρω απογραφή μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης του Δικαστηρίου. Αν ο κληρονόμος καθυστέρησε στην υποβολή της αίτησης, δεν χάνει το άνω ευεργέτημα, αλλά μπορεί να υπέχει ευθύνη κατά την 1907 ΑΚ (βλ. Β Βαθρακοκοίλη, Ερμηνεία – Νομολογία Αστικού Κώδικα, τόμος ΣΤ’, άρθρο 1911 αρ. 4, σελ. 264, Απ. Γεωργιάδη – Μιχ. Σταθόπουλου, Αστικός Κώδικας, Κατ’ άρθρο τόμος Ι, σελ. 113, Παντελίδου, Η ευθύνη του κληρονόμου για τις υποχρεώσεις της κληρονομιάς, σελ. 188, η ίδια σε Γεωργιάδη – Σταθόπουλο ΑΚ 1911-1912 αρ.4).
Στη προκειμένη περίπτωση με την υπό κρίση αίτηση ζητείται να διαταχθεί η απογραφή της κληρονομιαίας περιουσίας της κληρονομούμενης ………….. του …….και της……….., κατοίκου εν ζωή ……………., επί της οδού ……………., αρ. ………., η οποία απεβίωσε στις 06-10-2021 στο Νοσοκομειακό Ίδρυμα «…………..», χωρίς να αφήσει διαθήκη, και της οποίας εξ αδιαθέτου κληρονόμοι, με το ευεργέτημα της απογραφής, είναι οι αιτούντες, ενώ η ακίνητη περιουσία της θανούσης ευρίσκεται στη περιφέρεια αρμοδιότητας του παρόντος δικαστηρίου, κατά το περιεχόμενο της αιτήσεως. Προς τούτο δε ζητούν να ορισθεί ο αρμόδιος Συμβολαιογράφος, καθώς και δύο πραγματογνώμονες τους οποίους και προτείνουν στην αίτησή τους (άρθρο 838 παρ. 4 ΚΠολΔ). Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα, η αίτηση παραδεκτώς και αρμοδίως φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του καθ’ ύλην και κα κατά τόπον αρμοδίου Δικαστηρίου τούτου, αφού στην περιφέρειά του βρίσκονται τα προς απογραφή πράγματα της κληρονομουμένης (άρθρο 838 §1 εδ. β’ ΚΠολΔ), κατά την προκειμένη διαδικασία της Εκούσιας Δικαιοδοσίας (άρθρα 739 επ. ΚΠολΔ). Περαιτέρω είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 838 ΚΠολΔ και 1813, 1902, 1903, ΑΚ και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω κατ’ ουσίαν.
Από τα έγγραφα, που νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούντες, αποδείχθηκε ότι στις …-……-2021 απεβίωσε στην Αθήνα, στο Νοσοκομειακό Ίδρυμα «………..», η γιαγιά των αιτούντων ………….. του …………… και της ………………, κάτοικος εν ζωή …………….……….., επί της οδού …………., αρ. ……… χωρίς να αφήσει διαθήκη (βλ. υπ’ αρ. ………./…..-……-……….. πιστοποιητικό της Γραμματέως του Ειρηνοδικείου Χαλανδρίου περί μη δημοσίευσης διαθήκης). Η αποβιώσασα κατέλειπε μοναδικούς πλησιέστερους συγγενείς τα τρία τέκνα της, ήτοι τον ……………., πατέρα της πρώτης αιτούσας, τον …………….., πατέρα του δεύτερου αιτούντος, και την ……………….. (βλ. το υπ’ αρ. πρωτ. …………../…….-…….-……… πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών του Δήμου Χαλανδρίου). Και τα τρία τέκνα της αποβιωσάσης αποποιήθηκαν την επαχθείσα σε αυτούς κληρονομιά, δυνάμει των υπ’ αρ. ……./…..-…-………, ……./…..-…-………, ……./…..-…-…… εκθέσεων δηλώσεως αποποίησης της κληρονομίας της Γραμματέως του Ειρηνοδικείου Χαλανδρίου, και στη θέση τους υπεισήλθαν σύμφωνα με τους κανόνες της εξ αδιαθέτου διαδοχής τα τέκνα αυτών, εκ των οποίων το τέκνο του ………., …………, τα τέκνα του ……………….., ………………… και ………………….., καθώς και το τέκνο της ………….. …………….., ………………………., με τις υπ’ αρ. ……./…..-…-………, ……./…..-…-………, ……./…..-…-………και ……./…..-…-………εκθέσεις αποποίησης κληρονομιάς της Γραμματέως του Ειρηνοδικείου Χαλανδρίου, αντίστοιχα, αποποιήθηκαν την επαχθείσα σε αυτούς κληρονομία της θανούσης γιαγιάς τους. Ως εκ τούτου, στην περιουσία της θανούσης, οι αιτούντες κατέστησαν εξ αδιαθέτου κληρονόμοι της σύμφωνα με τους κανόνες της εξ αδιαθέτου διαδοχής και επιπλέον αποδέχθηκαν την κληρονομιά αυτής με το ευεργέτημα της απογραφής, όπως τούτο προκύπτει από τις υπ’ αριθμ. ……./…..-…-………και ……./…..-…-……… εκθέσεις καταχώρισης δηλώσεως αποδοχής κληρονομιάς επ’ ωφελεία απογραφής της Γραμματέως του Ειρηνοδικείου Χαλανδρίου. Συνεπώς, συντρέχει περίπτωση απογραφής της κληρονομιαίας περιουσίας. Αφού, επομένως, συντρέχει περίπτωση απογραφής, σύμφωνα με όσα εκτίθενται ανωτέρω, επιβαλλόμενης από το Νόμο, δεν απαιτείται να ερευνηθεί, εάν συντρέχει περίπτωση αποτροπής κινδύνου. Πρέπει, συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή ως βάσιμη και κατ’ ουσίαν, να διαταχθεί απαιτούμενη απογραφή και να ορισθούν συμβολαιογράφος και πραγματογνώμονες, τα υποδεικνυόμενα από τους αιτούντες πρόσωπα, κατ’ άρθρο 838 παρ.4 ΚΠολΔ, όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τη διενέργεια απογραφής της εν γένει κληρονομιαίας περιουσίας της αποβιωσάσης ………….. του ……….. και της ………., κατοίκου εν ζωή ……………….., επί της οδού …………., αρ. ..., η οποία απεβίωσε στις ….-…..-2021, στο Νοσοκομειακό Ίδρυμα «……………..».
ΟΡΙΖΕΙ Συμβολαιογράφο για τη διενέργεια της απογραφής των εν γένει περιουσιακών στοιχείων της κληρονομιάς της αποβιωσάσης, …………….., Συμβολαιογράφο Χαλανδρίου, κάτοικο ………, επί της οδού ………., αρ. ………, με ΑΦΜ ………….., ή το νόμιμο αναπληρωτή αυτής.
ΟΡΙΖΕΙ πραγματογνώμονες προκειμένου να εκτιμήσουν την αξία των περιουσιακών στοιχείων που θα απογραφούν τους: α) ………… του …………., Αγρονόμο Τοπογράφο Μηχανικό ΕΜΠ και ανεξάρτητη πιστοποιημένη εκτιμήτρια, με αρ. μητρώου …………, κάτοικο ………….. Αττικής, επί της οδού ……………., αρ. ……….., με ΑΦΜ ………… και β) …………. του ………….., Δικηγόρο Αθηνών, με ΑΜ/ΔΣΑ ………., κάτοικο …………… Αττικής, επί της οδού …………., αρ………, ΑΦΜ ………….
ΚΑΤΑΛΟΓΙΖΕΙ τη δικαστική δαπάνη σε βάρος της κληρονομιαίας περιουσίας της αποβιωσάσης κληρονομουμένης.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε, στις 28/2/23 στο Χαλάνδρι, απουσία των αιτούντων και του πληρεξουσίου δικηγόρου τους.
Η ΔΟΚΙΜΗ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
