Χρειάζεστε νομικές συμβουλές περί του εμπορικού σας σήματος;
Η λειτουργία μιας επιχείρησης ανεξαρτήτως του αντικειμένου της απαιτεί την καθημερινή διεκπεραίωση πληθώρας εργασιών, με αποτέλεσμα ένας επιχειρηματίας να ασχολείται με τις πωλήσεις, τα λογιστικά, το μάρκετινγκ, την εξυπηρέτηση πελατών, κ.ο.κ. Αποτελεί λοιπόν συχνό φαινόμενο, να λησμονείται ο τομέας της κατοχύρωσης βασικών διακριτικών γνωρισμάτων που χρησιμοποιούνται στην αγορά από την επιχείρηση είτε για την πώληση προϊόντων είτε για την παροχή υπηρεσιών.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να κάνει ένας επιχειρηματίας προκειμένου να εξατομικεύσει την εικόνα του που θα τον διαφοροποιήσει από τους υπόλοιπους στην εθνική, ευρωπαϊκή ή/και στην παγκόσμια αγορά, είναι να δώσει μια ταυτότητα στην ιδέα ή το σχέδιό του, δηλαδή ένα όνομα ή/και ένα λογότυπο με συγκεκριμένη τυπογραφία και χρώματα. Και έτσι, γεννιέται αυτό που αποκαλούμε διακριτικό γνώρισμα.
Τι είναι το εμπορικό σήμα και γιατί πρέπει να κατοχυρώνεται;
Το εμπορικό σήμα είναι ένα σημείο, ή αλλιώς ένα διακριτικό γνώρισμα, το οποίο επιτρέπει στους επιχειρηματίες να δημιουργήσουν μια εμπορική ταυτότητα στην αγορά και να διακρίνουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους από αυτά των ανταγωνιστών τους. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι η νομική φύση του εμπορικού σήματος διαφέρει από αυτήν του διακριτικού τίτλου και της εμπορικής επωνυμίας, η οποία κατοχυρώνεται στο οικείο Επιμελητήριο και, ως εκ τούτου, με αυτή την κατοχύρωση δεν αποκτώνται τα αποκλειστικά δικαιώματα που προβλέπει το Δίκαιο των Εμπορικών Σημάτων.
Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι εμπορικών σημάτων, για τους οποίους θα γίνει λόγος αναλυτικά και με χαρακτηριστικά παραδείγματα σε επόμενα άρθρα. Τα τρία συνηθέστερα, άλλως συντηρητικά εμπορικά σήματα είναι τα λεκτικά, τα απεικονιστικά και τα μικτά σήματα. Υπάρχει όμως και η κατηγορία των μη συντηρητικών σημάτων, όπως τα σήματα θέσης, χρώματος, κίνησης, κ.ά.
Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους η κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος διαδραματίζει κεφαλαιώδη ρόλο σε επιχειρηματικό επίπεδο είναι οι εξής:
1. Μονοπώλιο χρήσης.
Παρόλο που τα μη κατοχυρωμένα εμπορικά σήματα που χρησιμοποιούνται σε σχέση με την πώληση αγαθών ή υπηρεσιών μπορεί να έχουν κάποια νομική προστασία, με την κατοχύρωση παρέχεται στον δικαιούχο του το αδιαμφισβήτητο δικαίωμα όχι μόνο της αποκλειστικότητας της χρήσης στην χώρα ή στην ευρύτερη περιοχή στην οποία έχει κατοχυρωθεί, αλλά και της απαγόρευσης χρήσης ίδιου ή παρόμοιου σήματος από ανταγωνιστές.
Το γεγονός μάλιστα ότι υπάρχουν δημόσιες ευρωπαϊκές και διεθνείς βάσεις δεδομένων στις οποίες είναι διαθέσιμα τα εμπορικά σήματα όλων των γραφείων διανοητικής ιδιοκτησίας, ενισχύει το μονοπώλιο αυτό, καθώς κατόπιν έρευνας διαθεσιμότητας των κατοχυρωμένων εμπορικών σημάτων από έμπειρο νομικό, μπορεί να μειωθεί η πιθανότητα παραβίασης των αποκλειστικών δικαιωμάτων.
2. Πολυετής προστασία
Τα αποκλειστικά δικαιώματα που αποκτώνται με την κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος ισχύουν για μία δεκαετία από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης, υπό την προϋπόθεση αυτή να γίνει δεκτή. Μπορεί, όμως, με την καταβολή του τέλους ανανέωσης η προστασία να ανανεώνεται κάθε δέκα χρόνια, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η χρονικά απεριόριστη προστασία ενός σήματος.
3. Αξίωση αποζημίωσης.
Σε περίπτωση που κάποιος ανταγωνιστής χρησιμοποιεί κατοχυρωμένο εμπορικό σήμα με την ίδια ή παρόμοια μορφή για την πώληση/παροχή ίδιων ή παρόμοιων αγαθών/υπηρεσιών ο δικαιούχος του κατοχυρωμένου σήματος έχει δικαίωμα να αξιώσει πέρα από την απαγόρευση χρήσης και αποζημίωση, καθώς και την ωφέλεια ή το κέρδος που αποκτήθηκε από αυτήν την παράνομη χρήση του σήματος.
4. Μέσο διαφοροποίησης από τους ανταγωνιστές.
Το όνομα, η εικόνα, το λογότυπο, ο ήχος, κλπ. τα οποία χρησιμοποιούνται από μια επιχείρηση στην αγορά για να διαφημίσει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της, είναι αυτά τα οποία την κάνουν να διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις. Έτσι, ο καταναλωτής πολλές φορές θα κοιτάξει πρώτα τη μάρκα ενός προϊόντος και μετά οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του.
5. Brand loyalty, άλλως αφοσίωση στη μάρκα.
Αφοσίωση ή πίστη σε μία μάρκα υπάρχει εκ μέρους εκείνου του καταναλωτή ο οποίος έχει ήδη αποκτήσει μια σημαντική θετική εμπειρία με αυτή. Ειδικά όταν ένα εμπορικό σήμα είναι κατοχυρωμένο και ο δικαιούχος του προστατεύει το μονοπώλιό του και τα αποκλειστικά του δικαιώματα, προκειμένου να μην διατίθενται προϊόντα ή/και να μην παρέχονται υπηρεσίες στην αγορά με ίδιο ή παρόμοιο σήμα, είναι πιθανό αυτή η «πίστη» εκ μέρους του καταναλωτή με τον καιρό να ενισχύεται με αποτέλεσμα να δημιουργείται μονοπώλιο όχι μόνο αναφορικά με το εμπορικό σήμα αλλά και αναφορικά με ένα συγκεκριμένο καταναλωτικό κοινό. Έτσι, δημιουργείται παράλληλα μία ανεξάρτητη από την τιμή και άλλων χαρακτηριστικών του προϊόντος ή της υπηρεσίας δέσμευση των καταναλωτών προς μια εταιρεία λόγω της εμπειρίας τους από την αγορά των προϊόντων της ή των υπηρεσιών της (π.χ. Apple).
6. Μέσο μεγιστοποίησης κερδών.
Απόρροια του brand loyalty μπορεί να είναι και η δημιουργία βασικού κινήτρου για το νόμιμο δικαιούχο του σήματος, ο οποίος με απώτερο στόχο την ενίσχυση και τη διατήρηση της δέσμευσης εκ μέρους του καταναλωτικού κοινού θα βελτιώσει τα προϊόντα του ή τις υπηρεσίες του προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες των καταναλωτών.
7. Σημαντικότερο άυλο περιουσιακό αγαθό της επιχείρησης.
Η κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος συνιστά μία πρωταρχικής σημασίας επένδυση για μια επιχείρηση τόσο για τους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω όσο και για το γεγονός ότι η αξία του εμπορικού σήματος ως άυλου περιουσιακού αγαθού αυξάνεται με την κατοχύρωσή του, με την χρήση του, με την απαγόρευση της παράνομης χρήσης του από τρίτους ανταγωνιστές, με την επέκταση σε περισσότερες περιοχές προστασίας, κλπ. Αποτελεί δε ανεξάρτητο περιουσιακό στοιχείο της επιχείρησης και η αξία του αποτιμάται ανεξάρτητα από αυτήν της επιχείρησης.
Μπορεί, επίσης, να γίνει αντικείμενο παθητικών εσόδων της επιχείρησης μέσω της παραχώρησης άδειας χρήσης σε τρίτους με οικονομικό αντάλλαγμα που καθορίζεται κατόπιν αποτίμησης της αξίας του και διαπραγμάτευσης. Η παραχώρηση άδειας χρήσης δεν αφορά μόνο τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες αλλά ακόμη και τις πιο μικρές.
8. Δικαίωμα χρήσης συμβόλου ®
Η δυνατότητα χρήσης του συμβόλου ® δίνεται μόνο σε νόμιμους δικαιούχους κατοχυρωμένων εμπορικών σημάτων και διαφέρει από τα σύμβολα ™, ℠ και ©. Με την χρήση του συμβόλου αυτού αυξάνεται η εμπιστοσύνη των καταναλωτών προς την επιχείρηση από την οποία προέρχονται τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες.
Δεδομένου ότι κάθε μέρα κατατίθενται ανά τον κόσμο χιλιάδες αιτήσεις κατοχύρωσης εμπορικών σημάτων. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία μόνο για το έτος 2019 κατατέθηκαν διεθνώς πάνω από 15 εκατομμύρια αιτήσεις (wipo), ενώ για κατοχύρωση ευρωπαϊκού σήματος κατατέθηκαν περίπου 180.000 αιτήσεις (euipo). Από αυτά τα δεδομένα καταλαβαίνει κανείς ότι χιλιάδες επιχειρήσεις θα προστατεύσουν τα αντικείμενα της βιομηχανικής τους ιδιοκτησίας μέσω της κατοχύρωσής του, με αποτέλεσμα να μειώνονται σταδιακά τα διαθέσιμα ονόματα, λογότυπα, κλπ. που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μια επιχείρηση χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος σύγχυσης και, ως εκ τούτου, παραβίαση αποκλειστικών δικαιωμάτων. Για το λόγο αυτό πριν την κατοχύρωση είναι άκρως απαραίτητο να γίνεται εκτενής και λεπτομερής έρευνα διαθεσιμότητας του προς κατοχύρωση σήματος από έμπειρους νομικούς προκειμένου να αποφευχθεί οποιοδήποτε κώλυμα στη διαδικασία.
Το Δικηγορικό Γραφείο Goldenlex και, συγκεκριμένα, εξειδικευμένοι στη βιομηχανική ιδιοκτησία νομικοί αναλαμβάνουν με υπευθυνότητα ζητήματα εμπορικών σημάτων.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας.
